Τι είναι;
Δυσορθογραφία ορίζεται ως «η δυσκολία στην εκμάθηση της ορθογραφίας και των κανόνων που τη διέπουν». Επιπροσθέτως, ορίζεται ως η δυσκολία που αφορά την ικανότητα του παιδιού να αντιστοιχεί με ευκολία φωνήματα και γραφήματα. Η δυσκολία εντοπίζεται τόσο στο επίπεδο της λέξης, όσο και στο επίπεδο της σύνταξης μιας πρότασης ή μιας ολόκληρης παραγράφου. Η δυσορθογραφία μαζί με άλλες δυσκολίες όπως αυτή της δυσγραφίας, δυσαναγνωσίας και δυσαριθμησίας. ανήκει στη κατηγορία της δυσλεξίας. Η δεύτερη μεγάλη κατηγορία των μαθησιακών δυσκολιών είναι αυτή της ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητα).
Συμπτώματα και Χαρακτηριστικά Της Δυσορθογραφίας Γενικά:
Οι μαθητές που παρουσιάζουν Δυσορθογραφία δυσκολεύονται να κατανοήσουν, να αποκωδικοποιήσουν και να αποθηκεύσουν τους κανόνες ορθογραφίας, γι’ αυτό άλλωστε κάνουν και λάθη. Επίσης, παρουσιάζουν ελλείμματα στην οπτικοακουστική αντίληψη και επεξεργασία, τη γλώσσα και τη μνήμη. Ειδικότερα, οι μαθητές με Δυσορθογραφία:
- Κάνουν συχνά παράλειψη γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων (στώμα αντί για στρώμα).
- Κάνουν συχνά αντιστροφή γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων (έστι αντί για έτσι).
- Κάνουν συχνά αντικατάσταση γραμμάτων των οποίων οι ήχοι είναι φωνολογικά συγγενείς ή μοιάζουν μεταξύ τους ως προς τη μορφή (δ-β, δ-θ, β-φ, γ-χ, β-θ, κ-χ).
- Κάνουν παραποίηση φωνηέντων (πέντα αντί για πέντε).
- Κάνουν προσθήκη φθόγγων ή συλλαβών (παπαράθυρο).
- Κάνουν μετακίνηση γραμμάτων μέσα στην ίδια λέξη (παο αντί για από). Κάνουν ορθογραφικά λάθη σε βασικούς κανόνες (παίζο).
- Παρουσιάζουν αδυναμία στην αυτοματοποίηση των καταλήξεων.
- Χρησιμοποιούν καθρεπτική γραφή (ρ-9, ε-3). Ενώνουν δύο λέξεις σε μία ενώ δε χρειάζεται (το δικομου).
- Κάνουν λανθασμένη χρήση των κεφαλαίων γραμμάτων. (Ξεκινούν καινούρια πρόταση με μικρό γράμμα ή γράφουν μία λέξη με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα ενώ δεν είναι κύριο όνομα).
- Κάνουν λανθασμένη χρήση του τόνου ή δεν χρησιμοποιούν καθόλου τόνους.
- Κάνουν λάθη στο ετυμολογικό μέρος της λέξης.
- Παρουσιάζουν αδυναμία στη γενίκευση των κανόνων ορθογραφίας των ομοιοκατάληκτων και παράγωγων λέξεων.
- Γράφουν με διαφορετικό τρόπο την ίδια λέξη μέσα στο ίδιο κείμενο. Παρουσιάζουν αδυναμία στη σύνδεση της ορθογραφίας της λέξης με τη σημασία της (τις αντί για της).
- Κάνουν λάθη στη χρήση των γραμμάτων –υ, -φ, -β (εφχαριστώ αντί για ευχαριστώ).
- Κάνουν συντακτικά λάθη (Τα παιδιά έτρεχε).
- Παρουσιάζουν αδυναμία αυτοδιόρθωσης.
ΠΡΟΣΟΧΗ
1:Τα συμπτώματα είναι ενδεικτικά. Κάθε παιδί έχει διαφορετική προσωπικότητα γι’ αυτό και χρήζει εξατομικευμένης αξιολόγησης.
2: Για να πούμε ότι το παιδί παρουσιάζει Δυσορθογραφία χρειάζεται να εμφανίζει παραπάνω από ένα σύμπτωμα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών.
3: Το παιδί με οποιαδήποτε Μαθησιακή Δυσκολία ΔΕΝ είναι τεμπέλικο. Ωστόσο, έχει ειδικές ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ανάγκες και χρειάζεται την αρωγή των γονέων, των δασκάλων και των ειδικών επιστημόνων για να βελτιώσει τις δεξιότητές του και στη συνέχεια, τη σχολική του επίδοση.
Στρατηγικές Αντιμετώπισης
- Ενίσχυση της λεξιλογικής γνώσης.
- Χρήση εικονογραφικής μεθόδου. Η οποία βασίζεται στην ιδέα της μετατροπής συμβόλων σε σκίτσα (Στάθης, 2001).
- Χρήση πολυαισθητηριακών μεθόδων. Βασίζεται στη χρήση συγκεκριμένων βημάτων που περιλαμβάνουν διδασκαλία της σημασίας της λέξης, οπτικοποίηση, ανάκληση, γραπτή απόδοση και κατάκτηση της γραφής με ορισμένο τρόπο.
- Ενίσχυση της μνήμης.
- Αυτοδιόρθωση με τη βοήθεια λεξικού ή ηλεκτρονικού υπολογιστή.
- Κατασκευή ατομικού καταλόγου λέξεων ή λεξικού εικονικών αναπαραστάσεων των λέξεων.
- Ενίσχυση της φωνολογικής επίγνωσης. Εστιάζει στην κατανόηση των φωνημάτων και στην αντιστοιχία μεταξύ προφορικού και γραπτού λόγου.
- Διδασκαλία των κανόνων γραμματικής.
- Επιβράβευση για τα σημεία που είναι γραμμένα ορθά.