Λέγεται ότι από δύσκολες καταστάσεις βγαίνει πάντα κάποιο όφελος. Η πανδημία, πάντως, φαίνεται πως επιβεβαιώνει αυτή την ρήση στον χώρο της εκπαίδευσης.

Είναι αλήθεια ότι αυτή η μεγάλη για όλους μας δοκιμασία και οι πρωτόγνωρες καταστάσεις στις οποίες όλοι κληθήκαμε να προσαρμοστούμε, να προσαρμόσουμε την καθημερινότητά μας, έδωσε την ευκαιρία να μετρήσουμε στάσεις, να εκτιμήσουμε καταστάσεις, να αναθεωρήσουμε εκτιμήσεις, να επαναπροσδιορίσουμε αξίες, να προβληματιστούμε για όσα θεωρούσαμε ως δεδομένα.

Ο χώρος της εκπαίδευσης αποτέλεσε χώρο επιβεβαίωσης των παραπάνω.

Οι, αμφισβητούμενοι από πολλούς για την ετοιμότητα και την διάθεσή τους να «ξεβολευτούν» όταν οι συνθήκες το απαιτούν, δημόσιοι εκπαιδευτικοί λειτουργοί, έδωσαν αποστομωτικές, μα και συγκινητικές απαντήσεις. Προκειμένου οι μαθητές και οι μαθήτριές τους να συνεχίσουν να παραμένουν σε εκπαιδευτική απραξία, αγκάλιασαν την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τόσο την σύγχρονη, όσο και την ασύγχρονη, κινητοποιώντας δημιουργικά – στο βαθμό που η εξ αποστάσεως εκπαίδευση επέτρεπε – τα παιδιά. Τα στατιστικά στοιχεία που επικαλείται το Υπουργείο Παιδείας, αλλά και οι αναφορές των ΜΜΕ επιβεβαιώνουν την «αναρρίχηση» αυτή των εκπαιδευτικών της πατρίδας μας στις «επάλξεις», αφού αυτό απαιτούσαν οι συνθήκες της πανδημίας.

Η πανδημία έστειλε μηνύματα προς την Πολιτεία εγρήγορσης και ανάγκης καλύτερης οργάνωσης των υποστηρικτικών εκπαιδευτικών δομών. Μηνύματα με όχι άγνωστο περιεχόμενο. «Ανακαλύφθηκε» ότι πολλά παιδιά δεν έχουν καν πρόσβαση στις διαδικτυακές υπηρεσίες. Ότι δεν διαθέτουν καν τον απαραίτητο εξοπλισμό. Ότι αρκετά σχολεία δεν διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές της γρήγορης πρόσβασης στο διαδίκτυο, στην διαδικτυακή μας εποχή! Ότι οι υποδομές σε Πανελλαδικό επίπεδο είναι έτοιμες να καταρρεύσουν όταν δεχτούν πίεση. Αυτό το τελευταίο βιώθηκε σε έντονο ως απογοητευτικό βαθμό όταν η εκπαιδευτική κοινότητα κλήθηκε να προσέλθει μαζικά στις υπηρεσίες του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Ήταν αρκετοί αυτοί που «ξεχάστηκαν» μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή τους, περιμένοντας να ανοίξει κάποια ηλεκτρονική σελίδα του…

Ο κορονοϊός έδωσε την ευκαιρία να αναδυθούν σκέψεις απαράδεκτων παρεμβάσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σκέψεις ηλεκτρονικής καταγραφής της διδασκαλίας στις σχολικές αίθουσες, με το επιχείρημα ότι με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής στην διδασκαλία όσων μαθητών/-τριών αδυνατούσαν να παρευρίσκονται στο σχολείο. Η «live» αναμετάδοση του μαθήματος επιχειρήθηκε να προκριθεί στον βωμό της ισότιμης συμμετοχής όλων των μαθητών στην εκπαίδευση, παραγνωρίζοντας και παρακάμπτοντας αρχές και αξίες της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καταφέρνοντας ωστόσο να συσπειρώσει την εκπαιδευτική κοινότητα στην μη εφαρμογή της.

Έδωσε όμως η πανδημία την ευκαιρία προβληματισμών σε θέματα που βρίσκονταν σε λήθη. Το γεγονός της χορήγησης δυνατότητας στους μαθητές/-τριες να μην προσέλθουν στο σχολείο τους με μια απλή Υπεύθυνη Δήλωση, προσγείωσε απότομα πολλές θέσεις και απόψεις στην πραγματικότητα. Η μαθητική απουσία από τα σχολεία μετά την επαναλειτουργία τους (στις 11 Μαΐου 2020 για την Γ΄ Λυκείου και στις 18 Μαΐου 2020 για την Α΄ και Β΄ Λυκείου, καθώς και για τα Γυμνάσια)  ήταν εντυπωσιακή. Δεν ήταν βέβαια καθόλου εντυπωσιακή η φθίνουσα απουσία από τα μαθήματα αναλογικά με την ηλικιακή ομάδα των μαθητών. Έτσι, οι περισσότερο ανεξάρτητοι και «απείθαρχοι» – λόγω ηλικίας – μαθητές (αυτοί του Λυκείου) έμειναν μακριά από τα σχολεία τους. Τα ποσοστά απουσίας από τις σχολικές μονάδες μίκρυναν σε αναλογική σχέση με τις ηλικιακές ομάδες των μαθητών: χαμηλότερα ποσοστά απουσίας στα Γυμνάσια και ακόμη χαμηλότερα στα Δημοτικά (τα οποία επαναλειτούργησαν στις 01 Ιουνίου 2020). Ο γρίφος της μετατροπής του ελληνικού σχολείου σε ελκυστικό χώρο εκπαίδευσης δεν έχει λυθεί, αν και οι λύσεις δεν είναι τόσο άγνωστες… Σίγουρα όμως έχει απαντηθεί η – ρητορική – ερώτηση αν το σχολείο απαξιώνεται ως έννοια στην ελληνική κοινωνία. Και η απάντηση αυτή εγείρει την αναγκαιότητα επιδίωξης της αναστροφής αυτής της κατάστασης.

Η ρήση πως από δύσκολες καταστάσεις βγαίνει πάντα κάτι θετικό φαίνεται πως μπορεί πράγματι να επιβεβαιώνεται και στην περίπτωση της εκπαίδευσης στην εποχή της πανδημίας. Το όφελος όμως αυτό δεν αρκεί να περιοριστεί σε απλές διαπιστώσεις και επισημάνσεις, αλλά θα πρέπει να μετουσιωθεί σε πράξεις και ενέργειες στην κατεύθυνση της άρσης των κακώς κειμένων στον χώρο της εκπαίδευσης. Καθώς και στην υιοθέτηση εγρήγορσης και συνεχούς ετοιμότητας προάσπισης των εκπαιδευτικών αξιών, όταν αυτές απειλούνται από «εχθρούς» που αναζητούν κερκόπορτες.

 

Πηγή: esos.gr