΄Δ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
Μαθήματα και ώρες που προτείνει το Υπουργείο Παιδείας.
| α/α | ΜΑΘΗΜΑΤΑ | ΩΡΕΣ |
| 1 | Γλώσσα | 9 |
| 2 | Μαθηματικά | 5 |
| 3 | Ιστορία | 2 |
| 4 | ΤΠΕ | 1 |
| 5 | Θρησκευτικά | 2 |
| 6 | Αγγλικά | 1 |
| 7 | Εικαστικά | 2 |
| 8 | Μουσική | 1 |
| 9 | Θεατρική Αγωγή | 1 |
| 10 | Μελέτη Περιβάλλοντος | 4 |
| 11 | Ευέλικτη Ζώνη-Βιωματικές Δράσεις | 3 |
| 12 | Φυσική Αγωγή | 3 |
Τα γνωστικά αντικείμενα που συγκαταλέγονται στο πρόγραμμα της ΄Δ τάξης του Δημοτικού είναι πολλά και πολλές είναι οι πληροφορίες που οι μικροί μας φίλοι πρέπει να επεξεργαστούν. Πληροφορίες που μέχρι τώρα δεν είχαν ξανά έρθει σε επαφή και τα νοητικά τους σχήματα δεν τους επιτρέπουν να αποκωδικοποιήσουν με ευκολία και άρα να τις κατανοήσουν.
Στο κομμάτι αυτό ερχόμαστε να συμβάλουμε με την εκπαιδευτική πολιτική και φιλοσοφία μας. Έχουμε επιλέξει να χωρίσουμε την διδακτική ώρα σε ίσα τμήματα ανά ημέρα μέσα στην εβδομάδα, ώστε να καλύπτονται τόσο η ύλη του σχολείου όσο και τα κενά που καθημερινά δημιουργούνται.
Γλώσσα
Γραμματικοί–Συντακτικοί Στόχοι
Ξεκινώντας τα μαθήματά μας από αρχές Σεπτέμβρη έχουμε όλο το χρόνο που χρειαζόμαστε ώστε μέσα από σωστή παράδοση και συχνές επαναλήψεις να προχωρήσουμε στην κατάκτηση της γλώσσας κάνοντας πιο ουσιαστική αναφορά και χρήση των γραμματικών φαινομένων και κανόνων, πετυχαίνοντας το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα. Έτσι:
- Αρχίζουμε τη περιπέτεια της Τετάρτης μαθαίνοντας πως συμπληρώνεται μια αίτηση και πως χρησιμοποιούμε τα ρήματα σε ενεστώτα , παρατατικό και εξακολουθητικό στην ενεργητική φωνή.
- Ξεχωρίζουμε το υποκείμενο , το αντικείμενο και το κατηγορούμενο μέσα στη πρόταση καθώς και το οριστικό άρθρο από τους αδύνατους τύπους προσωπικής αντωνυμίας.
- Τι γίνεται όταν συναντάμε παροξύτονα αρσενικά σε –ος και ουδέτερα σε –μα. Πως κλίνονται;
- Γνωρίζουμε τις εγκλήσεις που χρησιμοποιούμε για να δώσουμε οδηγίες καθώς και τα αριθμητικά επίθετα και ξεκαθαρίζουμε πότε βάζουμε ‘ν’ και πότε όχι .
- Φτιάχνουμε ιστορίες χρησιμοποιώντας σωστά τους χρόνους και μαθαίνουμε πως λειτουργεί η παράγραφος σε ένα κείμενο.
- Ταξιδεύουμε στη φάτνη του μικρού Χριστού , μέσα από κάλαντα και τραγούδια μελετάμε τα χρονικά επιρρήματα , τον παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο και πηγαίνουμε από πλάγιο σε ευθύ λόγο και το αντίθετο.
- Πως σχηματίζονται τα ανώμαλα ρήματα στον αόριστο; Χρησιμοποιούμε σωστά τα επιφωνήματα; Ποια είναι τα είδη ομοιοκαταληξίας; θα λύσουμε όλες μας τις απορίες!
- Συναντάμε τις οριστικές και αναφορικές αντωνυμίες καθώς και συμπλεκτικούς και αντιθετικούς συνδέσμους και κλίνουμε ρήματα σε συντελεσμένο μέλλοντα.
- Μελετάμε τις ιδιαιτερότητες του επιθέτου ο πολύς , η πολλή , το πολύ , τα παραθετικά των επιθέτων και ξεχωρίζουμε τα επίθετα από τις μετοχές .
- Θα κλείσουμε τη διαδρομή μας μαθαίνοντας για τις συντομογραφίες – αρκτικόλεξα, τις χρονικές προτάσεις και το ασύνδετο σχήμα .
Κειμενικοί Στοχοι
Πέρα από τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που καλούμαστε να καλύψουμε στοχεύουμε και στην ολόπλευρη γλωσσική ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού που έχουμε αναλάβει. Έτσι:
- Διηγούμαστε γεγονότα που έχουμε βιώσει και περιγράφουμε τοπία που έχουμε δει.
- Βρίσκουμε τον τρόπο να πάρουμε συνέντευξη και καταγράφουμε τα σημαντικά.
- Γιορτάζουμε τους αγώνες των ελλήνων και μιλάμε με επιχειρήματα.
- Γινόμαστε καθοδηγητές δίνοντας σωστά οδηγίες και επισκεπτόμαστε πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής για να μάθουμε και να καταλάβουμε τα σήματα της τροχαίας.
- Παίρνουμε το ρόλο του συγγραφέα γράφοντας ιστορίες και άρθρα και ασχολούμαστε με το βιογραφικό σημείωμα.
- Χριστούγεννα ήρθαν ξανά ! Κάλαντα , ιστορίες , τραγούδια ακούγονται παντού και θεατρικά έργα ετοιμάζονται δημιουργώντας μόνοι μας τις αφίσες και τις προσκλήσεις.
- Διαβάζουμε αστείες εικονογραφημένες ιστορίες και θυμόμαστε τα γεγονότα της επανάστασης του ’21.
- Γινόμαστε σα μια αγκαλιά με τα παιδιά όλου του κόσμου μαθαίνοντας για το διαπολιτισμικό σχολείο, τα δικαιώματα των παιδιών και χρησιμοποιούμε συσκευές όπως το τηλέφωνο.
- Τριγυρίζουμε στην Ελλάδα μαθαίνοντας τα πασχαλινά έθιμα και παρατηρούμε πως γίνεται ένα ταξίδι , τα μεταφορικά μέσα , τους χάρτες και ότι άλλο χρειάζεται.
Μαθηματικά
Η διδασκαλία των μαθηματικών έχει σαν γενικότερο σκοπό τη καλλιέργεια και δημιουργία ολοκληρωμένων ανθρώπων, όπου μέσα από διάφορες τεχνικές έχουν μάθει να σκέφτονται και να δρουν μεθοδευμένα και λογικά, να εξετάζουν τα στοιχεία που έχουν κάθε δεδομένη στιγμή στη διάθεσή τους και έτσι να προβούν στο σωστό και αντικειμενικό αποτέλεσμα.
Για το λόγο αυτό κάνοντας χρήση των πιο κατάλληλων βιωματικών μεθόδων που διαθέτουμε, ερχόμαστε να οδηγήσουμε τους μαθητές μας σε έναν τρόπο σκέψης που θα τους βοηθήσει να επιλύουν προβλήματα, όχι μόνο δεδομένων αλλά και καταστάσεων. Πιο συγκεκριμένα :
Άλγεβρα
- Συμπληρώνουμε το πάζλ των αριθμών με το 10.000 και συνεχίζουμε με στόχο το 20.000.
- Μελετάμε τις πράξεις πρόσθεση , αφαίρεση ( οι οποίες είναι αντίστροφες ) πολλαπλασιασμό και αφήνουμε τη διαίρεση για το τέλος ώστε να την ξεχωρίσουμε σε τέλεια και ατελή.
- Θυμάμαι τι είναι το μέτρο και το κιλό (σαν μονάδες μέτρησης ) γιατί θα ασχοληθούμε με τη μέτρηση του βάρους και του μήκους.
- Βρίσκουμε τους δεκαδικούς στη καθημερινότητά μας , κάνουμε υπολογισμούς με συμμιγείς αριθμούς και διαιρούμε με το 10-100-1000.
- Ψαχουλεύοντας στο διαδίκτυο μαθαίνουμε να ανεβαίνουμε στη σκάλα των αριθμών έως το 200.000.
- Ακονίζουμε το μυαλό μας με επιτραπέζια παιχνίδια και λύνουμε προβλήματα με το νου.
- Ανεβάζουμε το βαθμό δυσκολίας κάνοντας πολλαπλασιασμούς με τριψήφιους , διαιρέσεις με διπλό διαιρέτη και υπολογίζουμε διαφορετικά το πηλίκο.
- Ταξιδεύουμε στη Ελλάδα , δοκιμάζουμε τα υπέροχα γλυκά και μαθαίνουμε για την αναγωγή στη μονάδα αλλά και για την επίλυση σύνθετων προβλημάτων.
- Φτάνουμε και ξεπερνάμε το στόχο μας έχοντας μάθει αριθμούς μέχρι το 1.000.000 που θα χρησιμοποιήσουμε σε προβλήματα.
- Κάνουμε παιχνίδι μας το χρόνο, που αναφερόμαστε κάθε φορά;
Γεωμετρία
- Με παιχνίδια και ζωγραφιές φέρνουμε στο μυαλό μας στοιχεία για τα σχήματα και τη λύση προβλημάτων.
- Πως λέγονται άραγε οι ευθείες που συναντώνται και εκείνες που δεν πρόκειται να συναντηθούν ποτέ; Μαθαίνουμε να τις σχηματίζουμε και μαζί φτιάχνουμε και το περίγραμμα μιας επιφάνειας .
- Εντοπίζουμε ομοιότητες και διαφορές σε ένα παραλληλόγραμμο και μετράμε το εμβαδόν και την περίμετρο σε επίπεδα και συμμετρικά σχήματα.
- Μελετάμε τα στερεά σώματα ανακατασκευάζουμε παλιά δοχεία και τους αλλάζουμε όψη.
- Καταλήγοντας στα ακριτικά νησιά μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε πληροφορίες και ανακαλύπτουμε το κανόνα ενός μοτίβου.
Ιστορία
Όντας πια στη Τετάρτη Δημοτικού επικεντρωνόμαστε στη ιστορία της Ελλάδας που ξεκινά από τα Γεωμετρικά χρόνια τον 8ο αιώνα π.Χ κατά υα οποία παρατηρούνται μετακινήσεις λαών σε διάφορα μέρη της χώρας και του πλανήτη. Ξετυλίγοντας τα γεγονότα που συμβαίνουν εκείνη την εποχή ερχόμαστε σε επαφή με πολεμιστές καλλιτέχνες, ποιητές και ιστορικούς και εμβαθύνουμε αντικειμενικά και ουσιαστικά στα όσα διαδραματίζονται.
- Ξεκινάμε από την Πίνδο και κατεβαίνουμε προς τη νότια Ελλάδα, φτάνουμε ως τα νησιά του ανατολικού αιγαίου και τη Μικρά Ασία όπου θα εγκατασταθούμε και θα δημιουργήσουμε πολιτισμό.
- Μελετάμε τα σπουδαία έργα του Ομήρου και μαθαίνουμε για τη θρησκεία και το δωδεκάθεο, τη γραφή και τις τέχνες .
- Ζούμε στα αρχαία χρόνια όπου γινόμαστε κράτος και οχυρώνουμε την Ακρόπολη. Μαθαίνουμε για τα πολιτεύματα αλλά και τι ήταν αυτό που ένωνε τους έλληνες
- Τα καθημερινά προβλήματα της κοινωνίας γίνονται έμπνευση για τους ποιητές και ο ιωνικός – δωρικός ρυθμός κυριαρχεί στις τέχνες.
- Ακολουθούμε σπαρτιατική πειθαρχεία και μαθαίνουμε για το πολίτευμα μετά την επέλαση των Δωριτών και για τη ζωή στη πόλη.
- Τι ρόλο έπαιξε ο Σόλωνας και ο Πεισίστρατος; Με ποιο νόμο βοήθησε ο Σόλωνας τους αγρότες; (Σεισάχθεια )
- Διώχνουμε τον Ιππία από την εξουσία και φέρνουμε τη δημοκρατία με αρχηγό το Κλεισθένη.
- Ανοίγουμε ένα μεγάλο κεφάλαιο και πάμε στα κλασικά χρόνια που στιγματίστηκαν από τους περσικούς πολέμους .
- Η περσική απειλή γίνεται ορατή πια με τη μάχη του Μαραθώνα (490π.Χ) , των Θερμοπυλών (480π.Χ) , των Πλατεών καθώς και με ναυμαχίες όπως αυτή της Σαλαμίνας (480π.Χ) και της Μυκάλης (479π.Χ)
- Δημιουργήσαμε τη πρώτη Αθηναϊκή Συμμαχία και η εκκλησία του δήμου κάνει την εμφάνιση της χωρίζοντας τους αθηναίους σε πολίτες , μέτοικους και δούλους.
- Μαθαίνουμε για την καθημερινή ζωή των αθηναίων και τη κορύφωση της τέχνης το <<χρυσό αιώνα>> του Περικλή.
- Δεν άργησε ο επόμενος πόλεμος ανάμεσα σε Πελοπόννησο και Αθηναϊκή Συμμαχία. Πως εξελίσσονται τα γεγονότα; Ποιες είναι οι αιτίες και οι αφορμές για αυτή τη σύγκρουση;
- Μελετάμε τα στοιχεία για την ηγεμονία της Σπάρτης και της Θήβας και τη βοιωτική συμμαχία.
- Ταξιδεύουμε στη Μακεδονία του 4ου αιώνα και γνωρίζουμε το Μέγα Αλέξανδρο, τα κατορθώματα του σε Μ. Ασία , Αίγυπτο και Ινδία και το τέλος της εκστρατείας και της ζωής του.
- Ο Μέγας Αλέξανδρος στην ανατολή, ο Πύρρος (βασιλιάς της Ηπείρου ) στη δύση και μια αυτοκρατορία που χωρίζεται σε διάφορα κράτη.
- Ο ελληνικός πολιτισμός και οι επιστήμες διαδίδονται στην ανατολή, ενώ η Ρώμη γνωρίζει την ανάπτυξη γρήγορα.
- Τι φοβάται η Ρώμη από τη Καρχηδόνα και έρχονται σε σύγκρουση σε στεριά και θάλασσα; Σειρά έχουν οι Έλληνες!
- Ανακαλύπτουμε τις ρίζες της ελληνικής γλώσσας , γινόμαστε ηθοποιοί σε μια αρχαία παράσταση.
- Το ταξίδι μας τελειώνει στην Αρχαία Ολυμπία όπου ανακαλύπτουμε την ιστορία που κρύβει.
Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ)
Έχοντας μαζί μας τους καλύτερους εκπαιδευτικούς και γνωρίζοντας την ανεπάρκεια υλικού που χαρακτηρίζει πολλές εκπαιδευτικές μονάδες, έχουμε όλο τον κατάλληλο εξοπλισμό για να μπορέσουμε να αναλάβουμε και να καλύψουμε επαρκώς και με τον πιο ευχάριστο και παιγνιώδη τρόπο όλα όσα πρέπει να μάθει και να κατακτήσει ένα παιδί στη ΄Ε Δημοτικού. Έτσι λοιπόν μαζί :
- Μαθαίνουμε να διακρίνουμε τα μέρη του υπολογιστή και τη χρησιμότητα του κάθε ενός.
- Δημιουργούμε τα δικά μας αρχεία.
- Χρησιμοποιούμε πολυμέσα και επεξεργαζόμαστε τα κείμενα και τις εικόνες που έχουμε φτιάξει μέσα από το πρόγραμμα του Word.
- Εξοικειωνόμαστε με το Power Point και παρουσιάζουμε τις εργασίες μας επιλέγοντας τα κατάλληλα εργαλεία του προγράμματος.
- Παίζουμε παιχνίδι ρόλων και ως άλλοι γραμματείς πληκτρολογούμε και συντάσσουμε κείμενα τα οποία φροντίζουμε να τα διαμορφώσουμε και να τα αποθηκεύσουμε στο αρχείο μας με κατάλληλα χαρακτηριστικά και ονόματα.
- Κάνουμε πλοήγηση στο διαδίκτυο και μαθαίνουμε πώς να κάνουμε αναζήτηση των πληροφοριών που αναζητάμε.
- Μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε το e-mail για να επικοινωνήσουμε με τους φίλους μας.
- Επισκεπτόμαστε πλατφόρμες και εκπαιδευτικά λογισμικά όπως Wikipedia και Wiki και μαθαίνουμε να τα χρησιμοποιούμε ορθά.
- Εκπαιδευόμαστε στο να χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή ως μέσω οργάνωσης τόσο της γνώσης μας όσο και των εννοιών που καθημερινά συναντάμε.
- Ως βασικό εργαλείο της καθημερινότητάς μας προγραμματίζουμε τις αρμοδιότητές μας και ορίζουμε μία καθημερινή συνήθεια, οργανώνοντάς την, εκτελώντας την και εξελίσσοντάς την με τη χρήση του υπολογιστή.
Μελέτη Περιβάλλοντος
Ζώντας σε ένα ανθρωπογενές περιβάλλον πρέπει να είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε τα όσα διαδραματίζονται γύρω μας και να επικεντρωθούμε στα σημεία εκείνα που φαίνεται αν επηρεάζουν περισσότερο τη ζωή μας. Μέσα από το μάθημα της «μελέτης περιβάλλοντος» το παιδί κατανοεί τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας μας, μαθαίνει να μελετά και να διακρίνει τις σχέσεις ανάμεσα σε αυτά και τους λόγους που έχουν διαμορφωθεί έτσι, ενώ καλλιεργώντας την κριτική του σκέψη αλλά και οικολογική του συνείδηση, αποκτά στάσεις απέναντι στο περιβάλλον που θα τον επωφελήσουν στην μετέπειτα ζωή, τόσο την προσωπική και επαγγελματική, όσο και την κοινωνική.
- Μελετάμε τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας και τα εντοπίζουμε.
- Κάνουμε χρήση όλων των ειδών τους χάρτες, εξοικειωνόμαστε με αυτούς και μαθαίνουμε τους λόγους ύπαρξής τους.
- Ποιος είναι ο πολιτισμός της Ελλάδας, πως διαμορφώθηκε και υπό ποιες συνθήκες;
- Μιλάμε για τον αθλητισμό, για τα αθλήματα που μας ενδιαφέρουν και πως μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο ζωή μας.
- Ερχόμαστε κοντά στη φύση, μαθαίνουμε για τα οικοσυστήματα της χώρας μας και του τόπου μας και τα κατατάσσουμε σε σπονδυλωτά και ασπόνδυλα.
- Μελετάμε τα φυτά και το περιβάλλον και επικεντρώνουμε στη ρύπανση του αέρα και τα απορρίμματα , ποια είναι η λύση;
- Αναζητάμε το πράσινο στις πόλεις και ακούμε το καμπανάκι κινδύνου για τα δάση.
- Πόσο καλά ξέρουμε το σώμα μας; Μαθαίνουμε λεπτομέρειες και πως πρέπει να το προσέχουμε.
- Παίρνουμε το ρόλο του χημικού και ανακατευόμαστε με τα μείγματα , δεν γνωρίζουμε μόνο να τα φτιάχνουμε αλλά και να τα διαχωρίζουμε.
- Ξεχωρίζουμε τα φυσικά στοιχεία όπως αέρας , πάγος ,νερό υδρατμοί και εντοπίζουμε που υπάρχουν, τι αλλάζει και τι μένει ο ίδιο!
- Μαζί με το φως ταξιδεύουμε και εμείς με σκοπό να γνωριστούμε με διαφορετικούς ανθρώπους και λαούς.
- Διαβάζουμε και ενημερωνόμαστε για το τι συμβαίνει σε όλο τον κόσμο σε εφημερίδες , περιοδικά και βιβλία.
- Ολοκληρώνουμε την ενημέρωση μας και από τα υπόλοιπα μέσα όπως ακούγοντας ραδιόφωνο και παρακολουθώντας τηλεόραση.
- Δεν σταματάμε να ψάχνουμε και να βρίσκουμε και άλλους τρόπους επικοινωνίας όπως είναι το διαδίκτυο και να αξιοποιούμε τον ελεύθερο χρόνο μας.
| Σχολείο | Εμείς |
| 28 παιδιά κατά μέσο όρο ανά τάξη | 3-5 παιδιά κατά μέσο όρο ανά τάξη |
| Δασκαλοκεντρική διδασκαλία | Μαθητοκεντρικήδιδασκαλια |
| Πίνακες με κιμωλία | Διαδραστικοί πίνακες |
| Χρήση βιβλίου | Χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή |
| Φύλλα εργασίας | Εκπαιδευτικά λογισμικά-ενεργητική μάθηση |
| Ασκήσεις για το σπίτι | Όλα τα μαθήματα για την επόμενη μέρα ολοκληρώνονται στο χώρο μας. |
| Φόρτο εργασιών | Βιωματική μάθηση |